2310 326 579Σε κάθε κοινωνικό σύστημα, για κάθε δράση υπάρχει και μια αντίδραση. Όσο πιο οικείο (στενό) είναι το κοινωνικό σύστημα, τόσο πιο πολύ θα επηρεαστεί από τις εκφράσεις των ατόμων που συμμετέχουν. Αυτή η απλή αλλά σημαντική έννοια είναι ο πυρήνας της οικογενειακής θεραπείας από την αρρώστια του εθισμού.
Η παρακάτω ανάλυση παρ’ όλο που δεν είναι ψυχοθεραπεία, θα κοιτάξει τα οικογενειακά συστήματα. Θα κοιτάξει εντάσεις που συχνά αναστατώνουν τις οικογένειες όταν ο χρήστης ξεκινάει την αποχή και μπαίνει στην προσωπική του ανάρρωση. Ανάμεσα στα πιο συνηθισμένα προβλήματα είναι τα παρακάτω:
- Έλλειψη εμπιστοσύνης
Υπάρχουν συμπεριφορές που δεν θα δημιουργούσαν δεύτερες σκέψεις αν τις έκανε κάποιος άλλος, αλλά όταν τις κάνει ο ναρκομανής που βρίσκεται σε νεαρή ανάρρωση, η οικογένεια μπαίνει σε συναγερμό. Είναι πρακτικά αδύνατον να μην αρχίσουν οι αμφιβολίες όταν ξεμένει από λεφτά ή μένει με κλειδωμένες πόρτες περισσότερη ώρα ή τον παίρνουν τηλέφωνο παράξενες ώρες.
- Υπερπροστατευτικότητα
Οι οικογένειες των ναρκομανών σε νεαρή ανάρρωση, συχνά λόγω της αγωνίας τους συμπεριφέρονται σα να είναι εύθραυστοι και αδύναμοι να διαχειριστούν συνηθισμένες ευθύνες ή ότι δεν μπορούν να ακούσουν αυτά που τους λένε οι άλλοι. Συχνά, αυτοί οι χειρισμοί είναι κατάλοιπα από την εποχή που τα άτομα ήταν σε χρήση.
- Μη ρεαλιστικές απαιτήσεις
Είναι το αντίθετο της υπερπροστατευτικότητας και είναι συμπεριφορές που μπορεί να προέρχονται ή από άρνηση της οικογένειας όσο αφορά τον εθισμό ή από απλή άγνοια του τι σημαίνει ανάρρωση. Η οικογένεια θέλει να ξεχάσει το παρελθόν και θέλει να πιστεύει ότι η ολοκλήρωση ενός treatment, ολοκλήρωσε τη θεραπεία. Οι προσαρμογές που χρειάζεται να κάνει ο ναρκομανής στην ανάρρωση αγνοούνται και ότι προβλήματα που ίσως έχουν μοιάζουν με ενοχλητικές ιδιαιτερότητες. Υπάρχει περίπτωση μια υποτροπή να μη ληφθεί υπόψη ή και αντίθετα να θεωρηθεί ότι ήρθε η καταστροφή.
- Καινούριες μνησικακίες βγαίνουν στην επιφάνεια
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορεί να πυροδοτήσουν το θυμό της οικογένειας προς τον ναρκομανή που είναι σε νεαρή ανάρρωση. Αυτά μπορεί να προέλθουν από προσβολές ή κακοποιήσεις που μπορεί να έγιναν όταν το άτομο ήταν σε χρήση ή άλλα παλιά προβλήματα που ήταν απαράδεκτα όταν το άτομο ήταν σε αστάθεια. Ζήλια ή αίσθηση εγκατάλειψης μπορεί να προκύψουν όσο αρχίζουν καινούρια άτομα και καινούρια ενδιαφέροντα να απομακρύνουν το ναρκομανή σε νεαρή ανάρρωση από αυτούς που τόσο έχουν υποφέρει για αυτόν και τόσο αφοσιωμένα του έχουν σταθεί.
Εδώ υπάρχει το παράδοξο του να είναι η ανάρρωση απειλητική για τους άλλους στην οικογένεια. Ίσως να υπάρχει κι άλλο άτομο στην οικογένεια που έχει προβλήματα με τη χρήση και τώρα νιώθει εκτεθειμένο ή ευάλωτο. Μπορεί να υπάρχουν απαιτήσεις να είναι το σπίτι καθαρό από αλκοόλ ή να υπάρχουν πρόσθετες απαιτήσεις (όπως, κάποιος να κρατάει τα παιδιά για να πάει στο meeting) ή και άλλα λεφτά για θεραπεία ή πρόσθετη συμβουλευτική δουλειά.
Η αναπτυσσόμενη αυτάρκεια του ναρκομανή σε ανάρρωση ίσως στερήσει από κάποιον το ρόλο αυτόν που φρόντιζε τους πάντες. Όταν αυτοί οι άνθρωποι νιώσουν απειλή ίσως δημιουργήσουν προβλήματα. Παρ’ όλα αυτά, αυτή η αίσθηση απειλής είναι συνήθως ασυνείδητη και προκύπτει από βαθύτερες συναισθηματικές και συμπεριφορικές δομές της οικογένειας.
- Περιορισμένη οικογενειακή ζωή
Μετά από πολλά χρόνια κοινωνικής ντροπής και οικονομικού ξετινάγματος, η οικογένεια ακριβώς όπως και ο ναρκομανής ίσως έχουν χάσει τα εξωτερικά τους ενδιαφέροντα και τους φίλους τους. Είναι λοιπόν πολύ πιθανόν, όλα τα προηγούμενα προβλήματα να ενταθούν, ακριβώς επειδή έχουν χαθεί οι κοινωνικές επαφές και οι χάρες της ζωής.
Αυτή η συζήτηση αφορά εσάς κυρίως. Στο πώς να διερευνήσετε την άποψη ότι ίσως ευθύνη της ανάρρωσης σημαίνει να κάνετε και κάποια βήματα για λογαριασμό κάποιων μελών της οικογένειάς σας, πράγμα που μάλλον θα φέρει πίσω σε σας υποστήριξη.
Για παράδειγμα, αν δώσετε στην οικογένειά σας κάποιες από τις πληροφορίες που εσείς αποκτήσατε στο treatment, ίσως αυτό προσφέρει μια ανοιχτή πόρτα για διάλογο και κατανόηση. Μέλη της οικογένειας που πηγαίνουν σε μια ανοιχτή ομάδα (Α.Α ή Ν.Α) μετά από πρόσκληση του ναρκομανή σε ανάρρωση πιθανότατα θα έχουν την ευκαιρία να αποκτήσουν μια θεραπευτική συμμαχία μ’ αυτό το άτομο.
Ομαδικές πρακτικές που έχετε εφαρμόσει μέσα στις ομάδες σας, μπορούν να δημιουργήσουν υγιείς φιλικές σχέσεις μέσα στην οικογένεια. Η συζήτηση αυτή μπορεί να πυροδοτήσει αυτοκριτική (όταν είστε μόνοι σας). Εξακολουθείτε να αποφεύγετε ευθύνες σε βάρος των άλλων; Όλες αυτές τις σκέψεις και τα συναισθήματα που μοιράζεστε με τα μέλη του γκρουπ σας ή με τον σύμβουλό σας θα μπορούσατε να τα μοιραστείτε (ή μέρος αυτών); Ή θα μπορούσατε να τα επικοινωνήσετε με τους ανθρώπους στο σπίτι που είναι και αυτοί που τα χρειάζονται πιο πολύ απ’ όλους και θέλουν να ξέρουν τι γίνετε;